
Niemand is zonder bagage. Wat breng jij mee?
Stel je weet van jezelf dat je een bijzondere bedrading hebt. Hoogbegaafdheid, ASS kenmerken, AD(H)D. Of je draagt iets anders met je mee wat aandacht vraagt in jouw leven. Verlies, zorg, ziekte. Bespreek je dat dan wel of niet op je werk. Of in sollicitaties.
Ik heb daar geen eenduidig antwoord op.
Het belangrijkste is hoe je dat zelf ziet. En welke ervaringen je hebt met wel of niet bespreekbaar maken. De verschillen kunnen groot zijn.
Twee uitersten in de afgelopen maand.
De vijftiger
Eén van mijn gasten, een vijftiger, is een bovengemiddeld slimme software architect. TU studie, promotieonderzoek, diverse mooie werkplekken gehad bij interessante bedrijven. Toch een aantal keren niet prettig weggegaan. Hij kon dan niet blijven, kon over bepaalde hordes niet heen gestapt komen. Pas later in zijn leven werden ASS kenmerken bij hem geconstateerd. Dat hielp hem in te zien in welke patronen hij steeds opnieuw terechtkwam.
Wat nu? De plek waar hij nu zit, en waar zijn autisme wel bekend is, is niet zijn stiel. Hij is daar uitgevallen, ondanks alle goede bedoelingen van alle kanten. Bij een sollicitatie eerder, op een plek die hem als gegoten leek te zitten, heeft hij vlak voor de handtekening open kaart willen spelen over zijn kenmerken. Resultaat, het bedrijf zag er toch maar af.
Deze man wil op geen enkele manier meer zijn autismekenmerken bespreken. Alleen maar slechte ervaringen. Hij wil zoeken naar een manier om wel het gesprek goed te kunnen voeren en te kunnen bespreken wat hem goed afgaat, en wat niet. Zonder het noemen van labels. En dat snap ik heel goed.
De twintiger.
In mijn familie en gezin komt een mix van bijzonderheden voor. Zo hebben alle drie mijn kinderen een meer dan gemiddeld goed stel hersens. Ze kennen zichzelf goed, weten wat ze nodig hebben. Twee van de drie hebben ook een “autismediploma gehaald”, zoals ze zelf zeggen. Pas in hun studententijd overigens, (We wisten het ook niet, ook nooit laten onderzoeken. We dachten dat ze ‘een beetje anders ‘ waren dan hun klasgenoten door hun HB kenmerken.) Ze zijn daar best open over, in vriendenkring, studie en werk. En hoewel ze, naarmate ze ouder worden en er meer van hen verwacht wordt, hun autisme steeds meer als extra uitdaging en ook wel handicap zien, komen ze toch waar ze willen komen.
Mijn oudste werd laatst geïnterviewd voor een tijdschrift voor alumni van de gezamenlijke TU’s. Zij is na haar TU studie werktuigbouw bij een high tech bedrijf terechtgekomen in een grote R&D groep en zit daar helemaal goed. Interessant werk, veel plezier met collega’s, echte aandacht voor de mensen en hun verschillen. Ik las haar positieve verhaal, ik had niet anders verwacht. Tot ik de alinea las over inclusiviteit en duurzaamheid. Daarin vertelde ze openlijk dat ze autisme heeft, en dat het bedrijf, collega’s en managers, haar helpen haar hobbels en uitdagingen te overwinnen. Zij deelt gemakkelijk hoe zij daar zelf mee omgaat, En met succes. Het gaat haar goed.
Gek genoeg schrok ik er toch nog een beetje van. Om het zo expliciet gedrukt te zien staan. Ik vroeg haar naar haar ervaring om er zo open over te zijn. Ze zei dat ze het zelf fijn vindt als mensen haar beter snappen, en dat ze vooral complimenten krijgt dat ze er zo open over is. Dat ze juist die dingen probeert te leren die haar niet vanzelf af gaan. En dat ze zich serieus genomen en gesteund voelde door haar managers. Die vonden het zelfs heel fijn dat zij het bedrijf zo positief ervaart, want dat is ook de opzet. Nu is de dichtheid met de combinatie slim en ASS volgens haar daar ook best groot, dus alleen maar goed.
Twee uitersten
Ik begrijp mijn vijftigjarige gast heel goed. Als je zulke slechte ervaringen hebt vanwege je openheid wil je dat niet opnieuw meemaken. Het heeft hem heel veel gekost.
Ik begrijp mijn twintiger ook, zij staat aan begin van haar loopbaan, is zelfbewust, wil dingen leren, wil zich ontwikkelen. En ze heeft juist goede ervaringen met hoe er op haar gereageerd wordt.
Wat maakt het verschil? Is het het verschil in leeftijd? In zelfacceptatie? In kennis? In vertrouwen? Geluk of pech met je ervaringen op je werkplek?
Het gaat beter.
Ik zou het toejuichen als er in veel meer bedrijven en organisaties een cultuur van openheid en inclusiviteit is. Dat is beter voor iedereen.
Gelukkig merk ik steeds vaker dat bedrijven, mensen in die bedrijven, open staan voor verschillen. Zeker wat betreft autisme. Acceptatie, maar juist ook oog voor de kwaliteiten. Ik lees er over en hoor verhalen.
Toch is het nog lang niet genoeg. Nog teveel mensen ervaren dat openheid afgestraft wordt. Er anders naar je gekeken wordt. Of het je kansen en mogelijkheden verkleint.
We hebben nog een wel een eindje te gaan.
Ik hoop voor mijn gast dat hij een plek gaat vinden waar hij zichzelf kan zijn en wordt aangesproken op zijn kwaliteiten en creativiteit.
Ik hoop voor mijn oudste dat ze een pad kan effenen voor zichzelf en anderen. En zich ook weet te herpakken als ze tegen minder positieve reacties aanloopt.
Ik ben voorzichtig optimistisch dat bijzondere kenmerken steeds minder “bijzonder” gaan worden.
Dat we bijzonder, op welk terrein ook, normaler gaan vinden.
Dat steeds meer mensen daardoor een plek kunnen vinden die echt bij ze past.
En dat we mensen niet verkeerd beoordelen of afschrijven omdat we ons laten afschrikken door iets waar we niet genoeg van weten en ook niet over praten.
Iedereen heeft bagage.
Heb jij ook bijzondere kenmerken?
Dan kan ik je helpen te onderzoeken wat er in jouw rugzak zit, hoe jij daar mee om wil gaan in je werk en hoe jouw ervaringen een rol spelen.
Mail me gerust voor een eerste afspraak.
Werk ze!
https://www.florusseotc.nl/tag/Loopbaancoaching
Afbeelding: https://pixabay.com/illustrations/inclusion-group-wheelchair-2731343/
Wil je Burn-out of Bore-out vóór zijn? In mijn gratis E-book ‘In 5 stappen weer fluitend naar je werk!’ vind je handvatten die jou helpen om op tijd bij te sturen. Schrijf je dus nu in voor mijn E-zine en je krijgt het E-book automatisch in je Inbox.